“Ik ben zo trots op mezelf!”, glundert de anders zo bescheiden Dennis van Zijl soms wel meerdere keren per dag. Bij leer-, werk- en activiteitencentrum Variant in Sliedrecht maakt hij tegenwoordig decoratieve tuinbollen van keramiek. Dat doet hij bijna helemaal zelfstandig, ook al heeft hij een zeer beperkte handfunctie en ziet hij slecht. Om dit mogelijk te maken, zijn met en voor hem een unieke werkwijze en bijbehorende hulpmiddelen ontwikkeld. Het resultaat van denkwerk én handigheid van begeleiders, vrijwilligers, stagiairs en familie. Het verhaal van een uniek product.
Alleen de basisbol van klei maakt Dennis niet zelf. Hij krijgt daarvoor hulp van zijn collega’s bij de keramiekgroep. Die bol rolt Dennis door een ronde, spiegelende schaal die gevuld is met slibklei. Daarna rolt hij hem door een schaal met rijst. Zo krijgt de bol zijn karakteristieke grillige buitenkant. “De ronde schaal vergemakkelijkt het rollen van de bol”, legt begeleider Nancy Smits uit. “De zijkant werkt als een vergrotende spiegel. Zo ziet Dennis beter wat hij doet. Een handige vondst van één van onze vrijwilligers.”
Omgebouwde lampenvoet
Dan moeten de bollen drogen. Daarbij ontstaat een dikke deken van schimmel. Ontzettend smerig, vindt Dennis. Nancy: “Die schimmel ontstaat doordat de rijst door de vochtige slibklei wordt gehaald. De rijst én de schimmel bakken weg in de gloeiend hete oven.”
Na het bakken glazuurt Dennis de bol. Die staat daarbij op een lampenvoet met verlengde schroef. Nancy: “De voet is speciaal voor Dennis’ tuinbollen omgebouwd. Het gat in de bol past precies op de verlengde schroef. Idee van mijn vader. Nadat hij Dennis aan het werk had gezien, kreeg hij een ingeving en sprong hij op de fiets. Om even later terug te komen met de lampenvoet. Perfect! De zware lampenvoet houdt de breekbare tuinbol op z’n plek. De dikte en lengte van de pin vroegen wat afstem- en uitprobeerwerk, maar deze zijn inmiddels helemaal gefinetuned.”
Glazuurbak
Voor het glazuren heeft Dennis een kwast met stukjes antislipmat rond de steel. Die zorgen voor grip. “Om Dennis’ reikwijdte optimaal te benutten heeft een collega-cliënt een halvemaanvormige glazuurbak gemaakt. Door die vorm komt hij met zijn kwast direct in het diepste deel van de bak en is de kans minimaal dat hij de bak van zijn blad afstoot. De glazuren die Dennis aanbrengt, contrasteren met de kleur van de gebakken bol. Zo ziet hij zo goed mogelijk wat hij doet.
Om de onderkant van de bol te glazuren, zetten we de bol op z’n kop op een oude afvoer van een haard. Ook een zwaar onderdeel dat goed blijft staan, zelfs bij een eventuele plotselinge beweging van Dennis’ armen.”
Een trotse Dennis bij zijn tuinbollen. Doordat die extra heet gebakken zijn, zijn ze bestand tegen de meeste weersinvloeden. Idee: een groepje tuinbollen bij elkaar voor wat kleur in de tuin in de winter! De tuinbollen zijn te koop bij Wijkwinkel Fideel, Nicolaas Beetsstraat 6 in Sliedrecht en Cadeauwinkel Gemivaria, Voorstraat 390 in Dordrecht.
Apetrots
Na de laatste laag glazuur wordt de bol voor de tweede keer gebakken, kan de bol op het verroeste betonstaal worden gezet en is Dennis’ tuinbol klaar. Nancy: “Bij de ene cliënt is het net iets meer puzzelen dan bij de ander tot er een manier gevonden is, waarop hij of zij zo zelfstandig mogelijk een mooi eindproduct kan maken. Met vereende krachten is de tuinbollenpuzzel voor Dennis gelegd! Dennis is apetrots op zichzelf en het eindresultaat, en wij met hem!”
De tuinbollen zijn te koop bij Gemivaria cadeauwinkel, Voorstraat 390 in Dordrecht.
Variant Sliedrecht
Variant is een kleinschalig leer, werk- en activiteitencentrum in Sliedrecht en is onderdeel van Gemiva. Deze organisatie ondersteunt in Zuid-Holland mensen die door een handicap, chronische ziekte of een andere beperking zorg of ondersteuning nodig hebben.